Vanessa Bussola woont in het zuiden van Le Marche, in de streek die ook wel Il Piceno wordt genoemd. Omringd door de glooiende heuvels, met de zee op tien kilometer afstand en schitterende middeleeuwse dorpjes binnen handbereik.

Hier runt ze samen met haar man Peter Agriturismo Villa Bussola, een heerlijke uitvalsbasis voor wie het zuidelijke deel van Le Marche wil verkennen. Ook met kinderen, want er is in de omgeving heel veel leuks te zien en te doen. Vanessa geeft in deze blog een paar heerlijke tips, van boomklimmen tot een spectaculair waterpark.

Vanessa: ‘Als je met je gezin op vakantie bent, wil je dat iedereen plezier heeft. Daarom wordt een dagje relaxen meestal afgewisseld met een dagje strand, een bezoek aan de markt of aan een oud dorpje. Heel gezellig, maar er is nog veel meer te doen en te ontdekken – met voor ieder wat wils!

Op avontuur hoog in de bomen
Een superleuke sportieve activiteit voor het hele gezin is het klimpark Parco Avventura Quercus Park in Ripatransone. Het ligt midden in een bos, in het natuurgebied Selva dei Frati, waar het heerlijk koel is. Vooral in de zomer zeer prettig, als de temperatuur in de zon al gauw tot boven de dertig graden kan uitstijgen.

Afhankelijk van je leeftijd en lengte kun je een van de vijf parcoursen hoog in de bomen afleggen. Je krijgt alle veiligheidsattributen zoals een tuigje en helm, een duidelijke briefing en tweeëneenhalf uur de tijd om het parcours af te leggen.

De prijzen variëren van € 7,- tot € 18,- (er wordt ook gezinskorting aangeboden). Een leuk extraatje vind ik l’area pic nic, het picknickterrein met houten tafels en banken én barbecues waar je eventueel na afloop je zelf meegebrachte hamburgers of salsiccie(worstjes) kunt klaarmaken.

Het park is in de zomermaanden dagelijks geopend. Tijdens de rest van het jaar (vanaf eind april tot eind oktober) kun je alleen in het weekend de bomen in.

Wandelen langs de Palmenrivièra
De promenades van de badplaatsen Porto d’Ascoli, San Benedetto del Tronto, Grottammare en Cupra Marittima vormen samen de Riviera delle Palme, de Palmenrivièra. Niet gek als je de honderden prachtige hoge, schaduwgevende palmen ziet.

Langs de Lungomare (boulevard) loopt een zestien kilometer lang fietspad, van Porto d’Ascoli tot Cupra Marittima. Er zijn diverse bedrijfjes die fietsen verhuren, van kleine kinderfietsjes tot vierpersoonsfietskarren.

De boulevard zelf is lekker breed, vlak en autovrij en daardoor een paradijs voor ouders met een wandelwagen op sleeptouw. Door de locals wordt de boulevard ook veel gebruikt om in vorm te blijven. Je komt er mensen tegen die snelwandelen, hardlopen, skaten of fietsen.

Uiteraard kun je langs de Palmenrivièra ook heerlijk naar het strand. Huur bij een van de vele strandpaviljoens een parasol en geniet heerlijk van een dagje aan zee. Het strand is hier zeer kindvriendelijk, met dank aan de zacht glooiende zeebodem. Er is ondiep rustig schoon blauw zeewater en fijn zand dat ideaal is om kastelen en dammen te bouwen.

Maar dit stukje kust heeft meer te bieden. Het zuidelijke deel van de promenade, bij Porto d’Ascoli, heeft een groot voetgangersgebied dat verfraaid is met verschillende karakteristieke oasi: parkjes en speeltuintjes met glijbanen, een skilift om op het zand te ‘landen’, spiegels en spelletjes met optische effecten, waterspetters en vernevelaars om af te koelen. Jonge kinderen vermaken zich hier opperbest!

Het stadscentrum van San Benedetto ligt hier niet ver vandaan, je kunt er gemakkelijk vanaf het strand heen lopen. Je vindt er drie stadsparken met schaduwrijke pijnboombossen waar voor de kleintjes speeltuinen, een draaimolen, botsautootjes, een treintje en springkussens te vinden zijn. Op dinsdag- en vrijdagochtend wordt er zigzaggend door het stadje een grote gezellige markt gehouden.

Mijn favoriete bezigheid in San Benedetto del Tronto is de wandeling over il Molo Sud, het zuidelijke havenhoofd. Deze bijna duizend meter lange pier is prachtig aangelegd, met aan een kant een veilige balustrade en aan de andere kant grote blokken travertijn die je beschermen tegen de open zee. Kinderen vinden het fantastisch om over deze ‘hoge rotsen’ te springen.

Deze blokken maken sinds 2012 deel uit van een openluchtmuseum. Kunstenaars van over de hele wereld hebben hier honderdeenenvijftig bijzondere beelden en achttien kleurrijke muurschilderingen gecreëerd.

Langs de hele lengte van de pier kun je aan een kant de kunstwerken bewonderen, terwijl je aan de andere kant van de gezellige jachthaven met prachtige jachten en plezierboten kunt genieten en vervolgens in de verte de grote vissershaven ziet.

Halverwege de pier kom je het monument van Jonathan Livingstone Seagull tegen, de meeuw uit het beroemde boek van Richard Bach.

Aan het einde van de pier, bij het rode lichtbaken, kun je de majestueuze open zee en de zilte lucht in je opnemen. De altijd aanwezige sportvissers die vanaf de rotsen een poging wagen om hun maaltijd binnen te halen, zorgen voor een mooi fotomoment en een gezellige babbel.

Een andere bezienswaardigheid aan de kust is Il Parallelo di Grottammare, de plek waar de 43ste parallel (breedtecirkel) ten noorden van de evenaar vlak de Adriatische kust passeert. Op de zomerzonnewende, op 21 juni, is de zon op deze breedtegraad gedurende vijftien uur en tweeëntwintig minuten zichtbaar; tijdens de winterzonnewende op 21 december precies negen uur.

Je vindt de precieze plek ten noorden van Grottammare, op het wandelpad langs de zee. Hier staat het monument dat de aardbol symboliseert met de vier heiligdommen die op deze breedtegraad liggen: Santiago de Compostela, Assisi, Lourdes en Medjugorje. Persoonlijk vind ik het besef dat je precies op de 43ste breedtecirkel staat het meest bijzonder.

Aan de Riviera delle Palme raad ik je aan om te lunchen in een van de vele visrestaurants. Een bord pasta allo scoglio met een glas Pecorino of Passerina is mijn favoriete zomerse lunch!

Glijbanen, golven en andere waterpret
Het waterpretpark Onda Blu in Tortoreto zorgt voor plezier voor alle leeftijden, maar vooral voor tieners is het een waar paradijs. In dit waterpretpark vind je verschillende glijbanen, zwembaden, een speeltuin, diverse restaurants, een schaduwrijk park, parasols en ligbedjes.

Door de gemiddelde grootte is het park goed overzichtelijk; de verschillende glijbanen zijn erg leuk en sommige ook best spannend. Bij iedere attractie is een bagninoaanwezig, een badmeester die toezicht houdt. Voor de Italianen is het bezoek aan dit park een must die zeker niet op je vakantielijstje mag ontbreken!

Het park is geopend vanaf half juni tot half september. In het weekend en in de week voor en na Ferragosto (15 augustus) kan het ontzettend druk zijn, maar in de andere periodes en doordeweeks heb je vaak geen lange wachtrijen.

Ja, je ziet het goed op de foto’s, het gebruik van een badmuts is verplicht, maar die regel geldt alleen voor de zwembaden. Ga je er heen alleen voor de glijbanen? Dan hoef je gelukkig geen badmuts te dragen.

Er zijn diverse selfservicerestaurants waar je pizza, pasta, broodjes, hamburgers, friet en drankjes kunt halen. Je kunt een eigen ligbedje met parasol huren, maar als je je eigen strandlaken meeneemt kun je een plekje in de schaduw onder de bomen op het veldje zoeken.

Tip: haal je zonnebrandcrème en shampoo bij drogist Acqua & Sapone, dan krijg je er Onda Blu-kortingsbonnen bij!

Op zoek naar de waterval
Attenzione, je betreedt hier de wondere wereld van de natuur! Deze wandeling naar Le Cascate della Volpara is een van onze favorieten – en niet alleen bij de kinderen. Het is niet zo ver rijden en ook niet zo moeilijk te doen, maar wel uitdagend voor de kleintjes.

De natuur is hier uitzonderlijk mooi en veelzijdig. Je loopt langs een snelstromend riviertje, door prachtige groene bossen, langs mooie gevormde rotsen en geheimzinnige grotten, tussen, onder en over grote boomstammen en je ziet allerlei mooie planten, bloemen, paddenstoelen en als beloning van je inspanning de indrukwekkende watervallen.

De beste periode om deze wandeling te maken is mei en juni, maar het is ook zeker de moeite waard in de zomermaanden, alleen is het water dan nog vaak maar een stroompje.

Het gebied waarin de waterval ligt, heet Monti della Laga. Het ligt ten zuidwesten van Ascoli Piceno en maakt deel uit van het Parco Nazionale Monti della Laga e Gran Sasso. Het startpunt van de tocht is bij het plaatsje Umito (op 640 meter hoogte). Hier parkeer je je auto en vanaf de rotonde aan het einde van het dorp volg je de aanwijzingen van het grote houten bord dat de wandeling beschrijft (volg het pad richting Agriturismo Laga Nord).

De tocht begint dalend maar begint al snel langzaam te stijgen. Blijf de borden volgen (je loopt steeds aan de linkerkant van het riviertje). Onderweg kom je een afslag naar links naar de Cascate della Prata tegen. Ga gerust deze watervallen bekijken, maar loop daarna weer terug naar de splitsing en vervolg je wandeling.

Je loopt nu veertig minuten lang over een gemakkelijk pad tot aan de rifugio (berghut, op 850 meter hoogte) waar het stenen pad eindigt. Voor kleine kinderen wordt het vanaf hier iets moeilijker en gevaarlijker, maar ook steeds mooier, let dus goed op.

De tocht kan vervolgd worden door het andere zichtbare pad te volgen, dat naar de rivier Rio Volpara leidt. Hier zijn de karakteristieke watervalletjes en ‘waterkuipen’ die in de zomer verkoeling bieden. Als je nog twintig minuten doorloopt bereik je het eindpunt, de Cascate della Volpara. Het lijkt hier wel de hemel op aarde, al die kleuren groen, de geur van mos en natte grond, de natuurgeluiden… Volop genieten!

Voor de ervaren wandelaars is het mogelijk om de hogere watervallen van dichtbij te zien door het pad te volgen dat omhoog gaat aan de linkerkant. Voorzichtigheid is echter zeer belangrijk op dit punt!

Je loopt dezelfde weg weer terug naar je auto. In het dorp Umito kun je de duizend jaar oude kastanjeboom opzoeken, die door de inwoners Il Patriarca dei Patriarchi wordt genoemd.

Als je deze wandeling gaat maken, vergeet dan niet om gepast schoeisel (bergschoenen, het liefst hoge), geschikte kleding en voldoende water en voedsel mee te nemen. Als je van plan bent om door het water te lopen, neem dan ook waterschoenen mee en eventueel ook extra kleding.

Persoonlijk vind ik het fijn om met een wandelstok te lopen (die ik vaak terplekke zoek en fabriceer), een tip die mijn vader (een ervaren bergbeklimmer) mij altijd meegaf als kind. Een stok geeft je net dat extra steuntje bij moeilijke wandelpunten, zeker als je bergaf loopt. Als je er steeds mee tikt zullen eventuele slangen of andere dieren je bovendien van veraf voelen/horen aankomen en je ontwijken!

Voor de stoere Verstappen fans
De indoor kartbaan KZR Indoor Martinsicuro in het plaatsje Martinsicuro is een nieuwe attractie in de omgeving. Het is zeer geliefd, vooral bij papa’s en stoere kids.

De kartkampioen Paolo (twee keer kampioen in Italië en één keer in Europa) en zijn compagnon Marino (vier keer kampioen in Italië, één keer in Europa en één keer zelfs bijna wereldkampioen) hebben hun passie een nieuwe draai gegeven en deze overdekte kartbaan met een 650 meter lange piste geopend.

Tussen de rondjes door kun je een pauze nemen en relaxen in de aanwezige bar waar je naast drankjes ook versnaperingen kunt halen. De minimale leeftijd om te mogen karten is zeven jaar en je moet minstens 1.25 meter lang zijn.

Sneeuw en strand in één dag!
Dit geloof je bijna niet, maar als je in de winter of in het voorjaar (zelfs nog in de meivakantie) in het zuiden van Le Marche bent, heb je misschien het geluk om op één dag zowel door de sneeuw te lopen als met je voeten in zee te staan.

Op ongeveer twaalf kilometer afstand van de stad Ascoli Piceno ligt de top van de bergen Montagna dei Fiori en de Monte Piselli. Op 1105 meter hoogte ligt het kleine skigebied San Giacomo. Hier komen vooral gezinnen met kinderen voor sneeuwpret die bestaat uit sleeën, skiën en sneeuwpoppen maken.

Het lokale skischooltje heeft een lopende band waar kinderen en beginnelingen lessen kunnen volgen. Na afloop kun je in de vlakbij gelegen hotel/restaurants een heerlijke cioccolata calda, warme chocolademelk, drinken of lunchen.

Als je nog een stukje doorrijdt kom je op 1426 meter hoogte bij skihut Rifugio Le Tre Caciare. Het skigebied is uitgerust met vijf pistes: drie rode, een zwarte en een schoolpiste. De langste piste is de rode A, met een lengte van 2265 meter.

De skilift brengt je tot 1643 meter hoogte. Het meest bijzondere is het uitzicht dat je skiënd vanaf de pistes geniet: de blauwe zee! In dit filmpje kun je (vanaf 5:30) zien wat ik bedoel!

De sportieve Ascolani gaan ’s winters op zondagochtend een paar uur skiën om vervolgens bij mamma uitgebreid met de hele familie te lunchen en ’s middags een wandeling langs het strand te maken.

Ik weet het, qua skifaciliteiten is dit gebied niet te vergelijken met de Alpen, maar ik vind het toch een ware luxe: vanaf mijn huis ben ik er in nog geen drie kwartier rijden. De Monte Piselli is trouwens ook de ideale plek om er het hele jaar door in de natuur te wandelen of gezellig te picknicken.

Middeleeuwse ridders of prinsessen in Civitella del Tronto
Het fort van Civitella del Tronto, net over de grens in de regio Abruzzo, is een van de meest indrukwekkende staaltjes van militaire architectuur van heel Italië. Een bezoek is echt een must als je deze omgeving bezoekt.

Het fort ligt op vijfhonderd meter hoogte, op een rotsachtige kam, en beslaat meer dan 25.000 vierkante meter. Het werd gebouwd tussen 1564 en 1576, tijdens de Spaanse overheersing. Het is het grootste fort dat de familie Bourbon in Europa liet bouwen en deed eeuwenlang dienst als het noordelijkste verdedigingswerk van het toenmalige Koninkrijk Napels. Door de strategische ligging kon men vanaf de burcht de grens goed in de gaten houden.

Het fort werd in de loop der tijd meerdere malen aangepast, maar de buitenmuren zijn onveranderd gebleven. Het betoverende Fortezza di Civitella en het Museo delle Armi (wapenmuseum) zijn na een dertien jaar durende restauratie weer open voor publiek.

Hier waan je je even in de middeleeuwen. Je ziet de restanten van de oude ondergrondse waterreservoirs, kookplaatsen, baden, slaapruimtes van de soldaten, kerkjes en pleinen. Een prachtige stormram maakt de jonge bezoekers altijd heel enthousiast. Bij terugkomst vertellen de kinderen me vaak dat ze in een kasteel van ridders en prinsessen zijn geweest; hun fantasie is aangewakkerd!

De toer door het fort is helemaal compleet als je ook de romantische wandeling langs een deel van de hoge muren maakt. Je wordt beloond met een fantastisch uitzicht aan zowel de west- als de oostzijde, met aan de ene kant de machtige Gran Sasso in regio Abruzzo, de Apennijnen en het heuvellandschap van Le Marche en aan de andere kant de Adriatische kust, van Monte Conero bij Ancona tot voorbij Pescara.

Ook het dorpje zelf is erg mooi en biedt naast goede restaurants en pittoreske straatjes ook La Rua più stretta d’Italia, een circa 45 centimeter breed steegje dat volgens het bordje de smalste steeg in Italië zou moeten zijn. Ik betwijfel dat – er zijn namelijk meerdere dorpen en steden in Italië die vinden dat ze deze titel verdienen –maar bijzonder smal is het zeker!

Verken Ascoli Piceno
Een leuke en gemakkelijke manier om met kleine kinderen een stad te bezoeken is een bustour te maken. Aangezien Ascoli Piceno klein is en veel voetgangersgebieden heeft, is er in plaats van een bus een kleurrijk treintje.

Il Trenino Ascoli Explorer maakt vanaf het Piazza Arringo een ritje van drie kwartier door het mooie historische centrum en langs de highlights van de stad. Dankzij de audiogids in het Engels krijg je informatie over wat je onderweg allemaal ziet. Het is een comfortabele manier om Ascoli te bezoeken en de kinderen vinden het fantastisch.

Na afloop raad ik je aan om een terrasje te zoeken op een van de twee mooie pleinen (Piazza Arringo of Piazza del Popolo) waar je heerlijk kunt genieten van een drankje of ijsje terwijl je kind zorgeloos over het plein rent. Geneer je niet, dat doen de locals namelijk ook.

Uiteraard kun je de stad ook wandelend bezoeken, neem dan de eenvoudige route die ik beschreef in mijn vorige blog.

Als het een dagje slecht weer is, ga ik graag naar mijn favoriete museum in Ascoli Piceno: La Pinacoteca in het bijzonder mooie Palazzo dell’Arengo, aan het Piazza Arringo. Je loopt door de fascinerende zalen met indrukwekkende glinsterende kroonluchters, fluwelen rood-gouden gordijnen, spiegelgladde plavuizen van roze marmer, Venetiaanse spiegels en kasten in bladgoud, allemaal daterend van drie eeuwen geleden.

In deze suggestieve ruimtes kun je de prachtige schilderijen, objecten en beelden van beroemde Italiaanse kunstenaren uit de renaissance en de barok bewonderen.

Een ander interessant museum, dat ook schoolgaande kinderen erg aanspreekt, is il Museo Archeologico, aan het Piazza Arringo. Het museum is verdeeld over drie verdiepingen die respectievelijk gewijd zijn aan de prehistorie, de Piceni-beschaving en het Romeinse en middeleeuwse tijdperk.

Op de begane grond zijn de vondsten van Ascoli te zien die tijdens de opgravingen en verbouwingen van de binnenstad zijn ontdekt. Er ligt bijvoorbeeld een prachtige mozaïek uit het Romeinse tijdperk met in het midden een gezicht dat je van twee kanten kunt bekijken.

Op de andere etages kun je kleding, juwelen in brons, goud, steen en filigraan, kleine en grotere werkstukken en objecten die in het dagelijks leven werden gebruikt bewonderen.

Twee andere musea in Ascoli Piceno zijn de Cartiera Papale, de pauselijke papierfabriek, en het Museo dell’Arte Ceramica, het keramiekmuseum. Beide bieden regelmatig workshops voor kinderen. Je kunt bij het Ufficio Informazioni Turistiche aan het Piazza Arringo naar de data en de kosten informeren.

Oasi La Valle – een Italiaanse kinderboerderij
Toen ik hier kwam wonen, miste ik de Nederlandse kinderboerderijen. Pas na een paar jaar ontdekte ik Oasi La Valle in het dal van de rivier Tronto, bij het plaatsje Pagliare del Tronto (Spinetoli).

De kinderboerderij is ontstaan als opvangcentrum voor gewonde, gevonden of oude dieren. Je vindt er kippen, koeien, paarden, pony’s, ezels, schapen, geiten, roofvogels, eenden, zwanen, ganzen, pauwen, fazanten, kwartels, duiven en nog veel meer dieren. Tijdelijk zijn er soms ook rendieren en struisvogels.

In de mooi aangelegde vijvers zijn diverse soorten vissen te vinden, onder andere karpers en waterdieren zoals een soort otter die in de loop der jaren een groot gezin gesticht heeft.

De dieren worden dagelijks door vaste vrijwilligers verzorgd. Helaas mogen de dieren niet gevoerd worden, maar je kunt de verzorgers vragen wanneer het etenstijd is, dan kun je genieten van de bedrijvigheid die er dan ontstaat.

Een wandelpad brengt je door de natuur tussen de acacia- en eikenbomen langs uitkijkposten voor bijzondere vogels. Het speeltuintje en de picknicktafels maken het uitstapje compleet.

Dit stuk land is ooit door een oude rijke bewoner aan de gemeente geschonken. Naast de kinderboerderij zijn ook volkstuintjes (die mij nog meer aan Nederland doen denken). Je ziet ze al bij aankomst, voor de ingang van de kinderboerderij.

Als je geluk hebt kom je op de parkeerplaats de lokale kunstenaar tegen, die bijzondere beelden van travertijn maakt.

Een museum vol schelpen
Het Museo Malacologico Piceno, het schelpenmuseum in Cupra Marittima, heeft een collectie van maar liefst bijna 900.000 zeeschelpen, sponzen, koralen, fossielen en zelfs haaien. Kinderen kijken er hun ogen uit!

Mummies in Monsampolo
Het Museo della Cripta e le mummie di Monsampolo del Tronto is gevestigd in de crypte van de kerk van Monsampolo del Tronto, het dorp waar ik woon. Het bezoek aan dit kleine museum is zeer indrukwekkend, met dank aan de aanwezigheid van twintig echte mummies.

De mummies werden in 2003 in de crypte van de kerk gevonden. Het bijzondere van deze vondst is dat negentien van de twintig gevonden lichamen een vrij uniek natuurlijk proces van mummificatie hebben ondergaan. Waarschijnlijk zijn de dode lichamen tussen 1500 en 1700, als gevolg van een vermoedelijke epidemie, ommuurd. De condities waarin ze zich bevonden hebben ervoor gezorgd dat ze grotendeels intact zijn gebleven.

In dit gemeenschappelijke graf zijn ook juwelen, sieraden en accessoires getroffen. Heel bijzonder is ook de kleding die bijna volledig intact is gebleven. Daaraan denkt men te kunnen afleiden dat het waarschijnlijk mensen uit de armere lagen van de bevolking waren. Dankzij de duidelijk rustiekere manier van weven en naaien is de stof duurzamer gebleken. Opmerkelijk is het dameslijfje van blauwe stof, dat een voorloper van de huidige spijkerstof lijkt te zijn.

Plezier beleven in overdekte speelhallen
Voor kinderen van een tot twaalf jaar oud die hun energie graag kwijt raken door te rennen, klimmen en springen, zijn er ook diverse leuke overdekte speeltuinen. Play Planet en Kinder Park in San Benedetto del Tronto zijn twee van de vele die je in de omgeving kunt bezoeken.

Toen mijn dochter nog klein was, kwam ik regelmatig bij Play Planet om de verjaardagen van haar vriendjes en klasgenootjes te vieren. Naast de wel bekende klim- en klauterattracties zijn er ook een klimmuur, botsautootjes en een 5/8D bioscoop (een 3D-bioscoop waar ook de andere zintuigen geprikkeld worden door middel van bewegende stoelen, rook, geur, waterspetters etc.).

De kinderen kunnen hier helemaal los gaan zonder bang te zijn om zich pijn te doen. De speeltuigen zijn namelijk bedekt met schokbestendig rubber en er zijn jonge entertainers van de speeltuin aanwezig.

In het Kinder Park kunnen kinderen het hele jaar door plezier beleven, ze kunnen hier namelijk zowel binnen als buiten spelen. De opblaasbare speeltoestellen, de trampolines, het piratenschip, het speelparcours, de 5D-bioscoop, het kinderrestaurant, de bar en de fitnessruimte voor de ouders maken dit park een van de meest moderne in de omgeving.

Het park is bovendien mede ontworpen door psycho-pedagogen en experts in psychomotorische vaardigheden om de ontwikkeling  en motoriek van ieder kind te stimuleren.

Met deze tips maak je je vakantie in het zuiden van Le Marche onvergetelijk. Nog veel meer tips voor de omgeving krijg je natuurlijk als je bij Villa Bussola logeert – dan stemmen we graag een gezellig programma voor het hele gezin met je af, afhankelijk van je wensen (en die van de kinderen). Tot in Le Marche!’